Bu Blogda Ara

19 Aralık 2010 Pazar

Yarenler-Karaman Türküleri



Taşkale Kasabası, halı kültürünün de çok geliştiği bir beldedir. Bundan yaklaşık 10-20 sene öncesine kadar halı dokumacılığı daha yaygın olmakla beraber, halen halı dokumacılığı yapılmaktadır. Birbirinden ilginç  motifleriyle Taşkale halıları dikkat çekmektedir. Halının kültürde bu kadar büyük yer tutması halk türkülerine de yansımıştır. "HALI TÜRKÜSÜ"  gibi doğrudan halının türkülere yansıdığı örnekler dışında, vatan millet sevgisini halının ilmeklerine işleyen, her dizesinde halı dokurken dillendirilmiş ezgilerle de karşılaşmak mümkün. Bunun en güzel örneklerinden biri de marşı andıran ritmiyle, AL BAYRAK türküsüdür. ( Derleyen: Ahmet Tekin, seslendiren: Emine-Ezgi Tekin)


AL BAYRAĞI

Şafak nurlu elleriyle
Karanlığı silerken
Tezgâhımın başındaydım
Gül perisi gülerken

Gel kardeşim dokuyalım
Al bayrağı atlastan
İşleyelim ortasını
Ay yıldızlı elmastan
        Nakarat

Bilirim ki zengin vatan
Hiçbir zaman yenilmez
Çalışmayan uluslara
Hayat hakkı verilmez

Çiftçi kardeş keten verir
Toprağından vatanın
Çoban kardeş yün getirir
Sürüsünden obanın

Aşık Onguni'nin kendi deyişlerinden...




Atatürk'e Özlem...


Daha nice yüzyıl asırlar ile
Yaşatırım seni yaşarım seni
Bize bıraktığın eserler ile
Yaşatırım seni yaşarım seni
Her zaman kalbimde taşırım seni



En büyük hediyen cumhuriyetin
Özlemini çeker bütün milletin
Onguni'yim sana bitmez mihnetim
Yaşatırım seni yaşarım seni
Her zaman kalbimde taşırım seni






17 Aralık 2010 Cuma

YARENLER HAKKINDA












Yarenlerin birlikteliği, gençlik yıllarına kadar uzanır. Ahmet Tekin(Aşık Onguni), İhsan Öztürk ve Musa Eroğlu'ndan bağlama dersleri aldığı yıllardan sonra Karaman'ın Aşıklar Derneği'nde, Taşkale seyirlik oyunlar ekibinde ve pek çok etkinlikte arkadaşlarıyla senelerce bağlaması eşliğinde çalıp söylemiştir. Yarenlik yeni sayılmaz ancak bu adı 2007- 2008 senelerinde kullanmaya başladılar. Özellikle Karaman Türkülerini derleme çalışmalarından sonra hazırladıkları 20 türkülük albümde kendilerine "Yarenler"  ismini verdiler. İlk yıllarda birlikte çalıştılar. 2009'dan sonra Yarenler grubu; kurucusu olan  Ahmet Tekin(Aşık Onguni), Emine Tekin, Ezgi Tekin ile birlikte çalışmalarına devam etmektedir. Ayrıca kendi öğrencileri olan Havva İrem Kola ve Mustafa Kola ile de zaman zaman programlar yapmaktadırlar. 


ÖZ GEÇMİŞLERİ:




Ahmet TEKİN (AŞIK ONGUNİ)




Ahmet Tekin (Aşık Onguni)
Karaman’ın Taşkale beldesinde dünyaya gelir. İlk ve ortaokulu Taşkale’de tamamladıktan sonra, 1980 yılında ailesiyle birlikte Karaman’a yerleşir. Lise tahsilini Karaman Ticaret Lisesi’nde alır. Yunus Emre Halk Âşıkları Derneği’nin kurucuları arasında bulunan (1987) Ahmet Tekin, 1990 yılında Konya Âşıklar Bayramı’na ve TMO tarafından Ankara’da düzenlenen Hasat Bayramı’na katılır. Yine aynı yıl, yaptığı kıymetli çalışmalardan ötürü, Kültür Bakanlığı’ndan teşekkür belgesi alır. 1990-94 yılları arasında Karaman Halk Eğitim Merkezi ve Kültür Müdürlüğü’nde saz kursu verir. 1994 yılında Anadolu Üniversitesi İşletme Bölümü’nü bitirir. 1994-95 yılları arasında askerliğini yapar. 1997 yılında Selçuk Üniversitesi Eğitim Fakültesi’nden “Öğretmenlik Formasyon Belgesi” alır.
2000 yılında “Dostça” adlı ilk şiir kitabını yayımlar. 2005 yılında -Özay Gönlüm’den sonra- cura, tambura, çöğürden oluşan ve artık kendisi ile özdeşleşen üçlü bağlamasını yaptırır. 2005 yılında İsmail Hakkı Keçeci (İsmail Hacı),EmineTekin ve Ezgi Tekin ile birlikte “Yârenler” adında bir müzik grubu kurar. 2007 yılında Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından yapılan değerlendirmede başarılı bulunarak “Halk Şairi Tanıtım Kartı”nı almaya hak kazanır. 2008 yılında “Notalarıyla Karaman Türküleri ve Deyişleri 1” adlı eseri yayımlar. Ardından,”Karaman Türküleri-I” CD sini çıkarır. 2010 yılındaTRT, Kültür Bakanlığı ve Kars belediyesince ortaklaşa düzenlenen Türkiye Türkülerimiz Bayramına katılarak derleme Türkü dalında dereceye girerek mansiyon ödülü alır. 2010 yılında “Yarenler” ekibiyle Hollanda’da konser verir. 2012 yılında TRT müzik kanalında “Yüreğimde Türküler” programına katılarak derlemeleri ve kendi eserlerinden örnekler sunar. Yine eşi ile birlikte TRT müzik kanalında “İlden İle Dilden Dile Manilerimiz” programına katılır(2012).  “Aşık Onguni Hayatı ve Eserleri”  Nur Pembeci tarafından Afyon Kocatepe Üniversitesi Devlet Konservatuarınca bitirme tezi olarak kitaplaştırılır(2012).  2013 yılında ise şiirleri Konya Selçuk Üniversitesi Fen edebiyat Fakültesi’nde Vahdi Özer’in tez konusu olur ve  “Aşık Onguni’nin Hayatı, Sanatı ve Eserleri” adıyla kitaplaştırılır.

Öğrencilik yıllarından itibaren şiirler yazan Ahmet Tekin, şiirlerini birçok gazete ve dergide yayımlatır. Ayrıca pek çok kuruluşta halk müziği çalışmalarına katılır. Aynı Zamanda S.M.Mali Müşavir olan Ahmet Tekin Karaman Belediyesi’nde çalışmakta aynı zamanda Karaman’ın yerel kanallarından KGRT’de “Yârenler” adında bir program da yapmaktadır. Karamanoğullarını temsil eden simgelerden biri olan “ongun” kuşundan hareketle, şiirlerinde “Ongunî” mahlasını kullanır. 2013 Eylül ayında “Yarenler”  ile Antalya 2. Anadolu Kültür Festivali kapsamında Antalya Karamanlılar Derneği’nin daveti konser verir. 

EMİNE TEKİN  (GÜLENAY)





            1966’da Karaman'ın Sinci köyünde doğdu. İlkokulu köyde, orta öğretim ve liseyi Karaman’da tamamladı.  Beş yıl özel bir işyerinde çalıştı. Şiir yazmaya lise yıllarında başladı. 1989’da Ahmet Tekin (Aşık Onguni) ile evlendi. Eşinin Karaman Halk Eğitim Merkezi ve Karaman İl Kültür Müdürlüğünde öğreticiliğini yapmış olduğu halk müziği ve bağlama kurslarına katıldı.  Mut, Ermenek, Güneysınır, Kazancı, Kâzımkarabekir, Taşkale, Yeşildere, Sudurağı, Akçaşehir, Kılbasan, Kisecik, Yollarbaşında İl Kültür Müdürlüğü'nde eşiyle birlikte yetiştirdiği öğrencileriyle konserler verdi.  2004’te Anadolu Üniversitesi İktisat Fakültesi Kamu Yönetimi bölümünden mezun oldu. 1995’te Karaman İl Kültür Müdürlüğünde, 2005’te Karaman Halk Eğitim Merkezinde, 2012’de Karaman Belediyesi-Kadınlar Lokalinde bağlama kursları verdi. Aynı kuruluşlar bünyesinde konserlere katıldı.  Karaman Halk Eğitim Merkezi, Karaman İl Kültür Müdürlüğü, Karaman Belediyesi ve değişik dernek ve kuruluşlarca düzenlenen konser ve etkinliklere katıldı. 2012’ de Karaman YurtKur Müdürlüğü’nde ”Yarenler” ekibiyle konserler verdi. 2012’de TRT müzik kanalında yayınlanan “ Yüreğimde Türküler” programına konuk oldu. Aynı yıl yine TRT Müzik kanalında yayınlanan “İlden ile Dilden Dile Manilerimiz” programına katılarak manilerimizi, türkü ve deyişlerimizi tanıttı. Haziran 2012’de TV Kayseri kanalında yayınlanan “Adım Adım Anadolu” programına katıldı. Yerel televizyonlarda programlara katıldı. Şiirleri birçok gazete ve dergide yayımlandı. “Karaman Türküleri” kitabında eserleri yayımlandı. ”Türk Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi”nde hayatına ve eserlerine yer verildiHalk müziği ve halk âşıklığı geleneğini sürdürmekte, usta malı ve kendi deyişlerini çalıp söylemektedir. Eşi ile birlikte “Onguni Bağlama Kursu”nu açtı. Karaman yerel televizyonu KGRT’de yayınlanan “Yarenler”  programına katılmaktadır. Karaman’ın ilk bayan bağlama eğitmenidir. Mesam üyesi olup halen bağlama kursunda öğreticilik yapmakta, her yaştan pek çok kişiye bağlama öğretmekte, türkülerimizi sevdirmektedir. Ezgi ve özlem adında 2 kız annesidir.



EZGİ TEKİN

1991'de Karaman'da doğdu. İlköğrenimini burada tamamladı. Liseyi Ankara Hasan Ali Yücel Anadolu Öğretmen Lisesi'nde bitirdikten sonra Odtü İşletme bölümünü kazandı. Bağlamayı beş yaşında öğrenmeye başladı. Babası Aşık Onguni ve annesi Gülenay ile çeşitli konser ve programlara katıldı. "Yarenler" grubunun bir elemanı olup Karaman yerel televizyonu KGRT'de "Yarenler" programlarına katıldı. Lise yıllarında Ankara Devlet Su işleri Türk Halk Müziği Korosuna katıldı. Karaman Atatürkçü Düşünce Derneği'nde yaz dönemlerinde bağlama ve gitar kursları verdi. ODTÜ Türk Halk Bilimi Topluluğu'nda müzikle ilgili çalışmalarına devam etmektedir. Burada, Bağlama Orkestrası, Türk Halk Müziği korosu ve halk oyunları çalışmalarına katılmakta, bağlama kursu vermektedir.

TAŞKALE KASABASI


Karaman'in Taskale kasabasi (eski adıyla  Kızıllar) birçok dogal ve kültürel degerleri barindirmakatadir.Taskale Atatürk'ün "Ata Yurdu" olarak tanitilir.Taskale Belediyesinin yayinladigi bir kitapcikta M.Kemal Atatürk'ün hem anne tarafinin hem de baba tarafinin soylarinin Karamanli oldugu belirtilir.Karaman'in Konya yönünden girisinde "Atatürk'ün Ata Yurduna Hos Geldiniz" yazisini görürüz. 
Taşkale’nin girişindeki tahıl ambarları oldukça ilgi çekicidir. oyuklara basılarak çıkılan ambarlara makara ile çekilen tahıllar yıllarca bozulmadan kalmaktadır. Ayrıca yöresel desen ve renklerle dokunan Taskale halıları,seyirlik halk oyunları ve Gürlük pınarı piknik alani ile Taskale ziyaretçilerini beklemektedir.




Karaman türkülerine konu olmuş develerden bahsetmeden olmaz.
Otantik kent Taşkale diye tanıtılan kasabada, şu an maalesef rastlanmıyor ancak bundan 20-30 yıl öncesine kadar Taşkale develeriyle diğer köylerden farklı bir görünüm kazanıyordu.
Gelin almaya develerle gidilir, gelinin bohçası develerle taşınırdı. Bir tane deve sahibi olmak çok büyük bir ayrıcalıktı..


DEVECİLER-YARENLER/KARAMAN TÜRKÜLERİ

Taskalede karstik aşınımla oluşmuş İncesu ve Aşarini Mağaraları Yeşildere vadisinin kuzeyinde kayalara oyulmuş Manazan mağaraları 3 kattan olusur.


iNCESU MAĞARASI...



MANAZAN MAĞARALARI








6 Aralık 2010 Pazartesi

Karaman Türküleri



Karaman türküleri, köyden kente göçün ve eskiden olduğu gibi köy düğünleri, köy seyirlik oyunlarının icra edilmesine son verilmesi gibi nedenlerle unutulmaya yüz tutmuştur. TRT repertuarına kayıtlı bir ya da ikiden fazla  Karaman türküsü olmamakla beraber  Karaman'ın türkü kültürü olmadığı kesinlikle söylenemez. Henüz hayatta olan ve özellikle gençliğinde halı dokurken ya da köy düğünleri sırasında" def" denilen vurmalı çalgı eşliğinde bu türküleri söyleyen kadınlardan dinleyerek bu türküleri unutulup gitmekten kurtarmak için   ,  Karaman'ın halk ozanlarından Ahmet Tekin (Aşık Onguni), iki sene boyunca bu türküleri derlemeye çalışmış ve 20'den fazla Karaman türküsünü notaya alarak KARAMAN TÜRKÜLERİ-1 albümünde seslendirmiştir. Tamamen türküleri tanıtım amacıyla çıkarılan CD'yi kendi imkanlarıyla kaydetmiş ve öncelikle Karamanlılara pek çok bilinmeyen yöre türkülerini tanıtmak istemiştir.
Karaman türküleri genel olarak 4/4 lük yani basit usül denilen ritme uygun olmakla beraber, marşı andıran ritim özelliklerine rastlamak da mümkün. Ağıt, oyun havası,  kına türküsü örneklerine rastlamak mümkün.
Türkülerinin derlenmesinin yanı sıra türkü hikayeleri de olabildiğince ortaya çıkarılmaya çalışılmış ve çok acıklı öykülerle karşılaşılmıştır. Safram (ağıt), Mehmedim( ağıt) bunun en güzel örneklerindendir.